ÖZEL JETLER ve HAVA DURUMU
Özel jETLER- Farklı hava unsurları, uçağınızı farklı şekillerde etkiler – rüzgarların gücü ve yönü, yoğun sis veya karın olağandışı zorlukları…
Özel jETLER
Özel JETLER VE RÜZGAR
Rüzgarın yönü ve hızı, uçuş süresini aynı rotada yapılan yolculuk için tamamen farklı hale getirebilir. Uçakları ileri doğru iten kuyruk rüzgarları – uçağın hızını artıracak ve yolculuğu kısaltacaktır.
Uçağın rüzgara karşı uçmak zorunda kaldığı kafa rüzgarı ise açıkça tersini yapar, uçağın hızını yavaşlatır ve yolculuk süresini uzatır.
Bu zaman farkları, jet stream’den (jet akışı) ötürü transatlantik uçuşlarda en çarpıcı biçimde görülür. Jet stream, çoğu uçağın kullandığı rakımlarda, dünyanın üst atmosferinde dar bir banttaki güçlü batı rüzgarlarıdır. Hızlı hareket eden hava akımlarının bir kanal oluşturduğu bölgeye jet stream denir.
Uçak güçlü rüzgarlara dayanacak şekilde üretilmiş ve test edilmiştir, ancak şiddetli rüzgarlar türbülanslı bir yolculuğa sebep olur. Türbülans endişe yaratsa da, güvenlik için bir tehdit değildir.
Kalkış ve iniş sırasında, uçak yerdeki hızını azaltmak için daima rüzgarı kullanır. Çapraz rüzgarlarda kalkış ve iniş yapmak daha zorlayıcı olabilir. Havaalanı otoriteleri , rüzgar pist boyunca hareket ediyorsa sınırlamalar getirir. Birçok havaalanı, çapraz rüzgarların etkisini hafifletmek için pistlerinin farklı yönlere bakmasını sağlıyor ve uçakların karşı rüzgar alan pistleri kullanmalarına izin veriyor.
Özel JETLER VE YAĞMUR
Yağmur, kendi başına bir uçuşu fazla etkilemez. Eğer çok sert rüzgarlar ile birleşirse, rota değişikliği veya koşullar aşırı olduğunda gecikme gibi uçuş planlamasında zorluklara neden olabilir. Ancak genel olarak konuşursak, uçaklar biraz suyla başa çıkacak kadar donanımlıdır!
Görüş tabii ki en önemli husustur. Yüksek seyir hızlarında hava akımı ön camdan suyu oldukça etkili bir şekilde temizlerken(aletler hava şartlarından bağımsız olarak görüş sağlar) pilot, inerken veya taksideyken, daha yavaş hızlarda, net bir görsel görüşe ihtiyaç duyar.
Bu nedenle bazı özel jetlerin ön cam silecekleri vardır. Diğerleri (özellikle küçük uçaklar), ön camlarında yüksek basınçlı bir hava püskürtme sistemine sahiptir. Gulfstream dahil olmak üzere bazı üreticiler silecekler yerine su iten hidrofobik ön cam kaplamaları kullanıyorlar.
Özel JETLER VE BUZ ve KAR
Çok soğuk havalarda özel jet uçuşunun ana zorlukları yerde ortaya çıkıyor. Uçaklar, donma sıcaklıkları ve kar yağışı ile başa çıkmak için son derece iyi tasarlanmıştır. 30.000 fit yüksekte sıcaklık -80C’ye hatta -100C’ye kadar ulaşabilir ve uçaklar sorunsuz bir şekilde uçar.
Buz ya da kar faktörü söz konusu olduğunda, esas olan,havalimanındaki pist ve taksi yolunun şartları ve uçağın kalkıştan önce buzlanmayı önleme (de-icing) tedbirleri alınması konusudur.
De-icing , tüm özel jet uçuşları için yasal güvenlik gereksinimidir. Buzlanmayı önleme(de-icing) maliyetleri, bir charter uçuşunun maliyetini de artırabilir.
Özel jetler kar temizlemenin ve de-icing’in çoğu zaman büyük meydanlardan daha hızlı gerçekleşebileceği daha küçük hava limanlarını kullanabileceğinden kar yağışından havayolu uçuşlarından daha az etkilenir. Küçük havalimanlarında taksi yolu çok daha küçük bir alandır, kolay temizlenir ve hizmet bekleyen daha az sayıda uçak vardır. (ayrıca birçok özel jet hangarda tutulduğu için de-icing gereksinimleri de azalıyor).
Ve eğer tüm uçuşlar aşırı kar nedeniyle yerde kalmışsa, özel charter seferinde kısıtlamalar kaldırıldıktan hemen sonra uçuşların normale dönebileceği anlamına gelir. Havayolununsa genellikle tarifelerinin normale dönmesi birkaç gün alır.
SİS
Özel jetler de dahil olmak üzere tüm havaaraçları uçuş gecikmelerine neden olabilecek kadar yoğun sis ve kötü görüş mesafesinden etkilenir. Birçok ticari uçak, otopilot (uçakları sıfır görüşte bile yönlendirebilir) ile donatılmış olmasına rağmen kalkamazlar, hava trafiği gecikmelerinin çoğunluğu kalkışta gerçekleşir.
Bir havaalanın görüş mesafesi 1,500 m’nin altına düştüğünde (pilotlar ve havaalanları RVR – Pist Görüş Mesafesi olarak tanımlar) havaalanı Düşük Görünürlük Prosedürlerini (LVP’ler) uygular. LVP'(Düşük Görünürlük Prosedürleri) sırasında havaalanı yetkilileri hava trafiğini azaltacak, kazaların ve olayların meydana gelmesini önlemek için sınırlama getirecektir.
Sis, genellikle bölgesel ve değişkendir – bazı limanlar etkilenirken diğerleri açık kalır. Kar yağışında olduğu gibi özel bir jet, sisli havalarda planını son dakika değiştirebilir, sis boşluklarını bulur ve buna göre uçuşu yeniden yönlendirir – havayolları için böyle bir seçenek yoktur.
Özel JETLER VE GÜNEŞLİ HAVALAR
Uçaklar, güneşli ve sıcak havalarda (uçak tipine bağlı olarak 53C’ye kadar) mükemmel bir şekilde çalışabilir. Ancak hava sıcaklığının yüksek olması uçakların performansını değiştirir.
Sıcak hava serin havadan daha incedir. Bu, uçağın motorlarının çıktısını ve aerodinamik kapasiteyi etkiler, gerekli pist mesafesini arttırır ve tırmanış performansını ve azami yükü azaltır. Pilotlar özellikle sıcak olduğunda daha yüksek bir motor itiş ayarı kullanmayı seçebilirler.
Uçuşların yerde kalmasını gerektirecek kadar sıcak olması nadiren olsa da, uçuş planında dikkate alınması gereken bir şeydir.
Uçağın dışı elbette ki sıcak (veya soğuk) olabilir, özel bir jetin kabin sıcaklığı daima yolcuların tercihine göre ayarlanır!
